Zdarzają się często i mogą być niebezpieczne ze względu na duże ryzyko odwodnienia.
Podczas biegunki zwiększa się częstość wypróżnień do ponad trzech dziennie. Ilość i konsystencja stolca zależy od diety dziecka i nie zawsze oznacza biegunkę. Przykładowo noworodki i małe niemowlęta karmione mlekiem matki oddają luźne stolce wiele razy w ciągu dnia, zazwyczaj po karmieniu. Jest to stan zupełnie naturalny. W innych wypadkach biegunka u dzieci wymaga podjęcia skutecznego leczenia.
Podczas biegunki zwiększa się częstość wypróżnień do ponad trzech dziennie. Ilość i konsystencja stolca zależy od diety dziecka i nie zawsze oznacza biegunkę. Przykładowo noworodki i małe niemowlęta karmione mlekiem matki oddają luźne stolce wiele razy w ciągu dnia, zazwyczaj po karmieniu. Jest to stan zupełnie naturalny. W innych wypadkach biegunka u dzieci wymaga podjęcia skutecznego leczenia.
Przyczyny biegunek u dzieci
Występowanie luźnych stolców może mieć wiele przyczyn, ale zwykle biegunkę powodują:- zakażenie wirusowe (rotawirusy) - u niemowląt to najczęstszy powód biegunek; by zapobiec zakażeniu pomiędzy 6 a 26 tygodniem życia podaje się dzieciom szczepionkę doustną;
- zakażenie bakteryjne albo pasożytnicze;
- alergia lub nietolerancja pokarmowa (np. celiakia, nietolerancja laktozy);
- stresujące sytuacje (nowe środowisko, pierwsze dni w przedszkolu, szkole);
- przyjmowanie leków (np. antybiotyków, preparatów żelaza).
- nadmierne spożycie owoców, soków owocowych, owoców, świeżych i kiszonych warzyw
- zespół jelita drażliwego
Dlaczego leczenie biegunek u dzieci jest tak ważne?
Gdyż u dzieci znacznie szybciej dochodzi do niebezpiecznego dla zdrowia odwodnienia. U maluchów nasilone i przedłużające się biegunki oraz wymioty mogą spowodować utratę przytomności, a w krytycznych sytuacjach nawet zgon.O ciężkim odwodnieniu u dziecka mówimy, gdy:
- skóra i język są suche,
- gałki oczne są zapadnięte,
- fałdki skóry rozprostowują się wolno,
- dziecko oddaje mocz w małych ilościach lub w ogóle,
- dziecko jest słabe albo nieprzytomne.
Jak leczyć biegunkę u dziecka?
Najważniejsze elementy leczenia biegunki u dzieci to zahamowanie utraty elektrolitów w luźnych stolcach, nawadnianie i lekkostrawna dieta.1. Zahamowanie biegunki. U dzieci najczęściej stosuje się:
- Środki absorbujące i powlekające, takie jak Smecta czy węgiel leczniczy, dostępny w formie tabletek lub łatwej do podania dzieciom formie syropu (Carbosal). Środki te chronią i powlekają błonę śluzową żołądka i jelit, a także wiążą i inaktywują niektóre toksyny. Są to preparaty bezpieczne, działają tylko w obrębie przewodu pokarmowego.
- Leki bakteriobójcze, zawierające nifuroksazyd są pomocne w biegunkach, spowodowanych chorobotwórczymi bakteriami, które mogły się dostać do organizmu poprzez przyjmowanie skażonego jedzenia lub wody (głównie bakterie E.coli). Tabletki mogą być stosowane u dzieci powyżej 6 lat, u młodszych stosuje się lek w formie zawiesiny, dostępny w aptece na receptę.
- Preparaty ziołowe bogate w garbniki o działaniu ściągającym. Surowce garbnikowe oprócz hamowania biegunki będą unieczynniać niektóre toksyny lub też działać przeciwbakteryjnie i przeciwzapalne (kłącze pięciornika, rdestu, liście jeżyny). U małych dzieci i niemowląt polecane są suszone owoce borówki czernicy (świeże owoce wywołają efekt odwrotny) lub odwary z liści maliny działające przeciwzapalnie i ściągająco.
- Probiotyki, czyli żywe kultury bakteryjne (np. Lactobacillus, Bifidobacterium) lub drożdżowe (Saccharomyces boulardii), które łagodzą przebieg i skracają czas trwania biegunki. Są bezpieczne i mogą być stosowane u niemowląt i dzieci. W ostrych biegunkach bakteryjnych i wirusowych zalecane są preparaty, zawierające kultury drożdżowe powstrzymujące utratę wody i elektrolitów, zwalczające zakażenia bakteryjne i stymulujące powstawanie przeciwciał, związanych z odpornością dziecka. W leczeniu można też podawać szczepy Lactobacillus.
- Leki hamujące perystaltykę zawierające loperamid będą pomocne w leczeniu biegunek u starszych dzieci (od 7. roku życia). Leki te zmniejszają wydalanie wody, elektrolitów i natychmiastowej potrzeby wypróżnienia. Nie powinno się ich podawać samodzielnie przy biegunkach bakteryjnych – toksyny produkowane przez bakterie mogą bowiem pogorszyć stan dziecka, jeśli zostaną zatrzymane w organizmie.
2. Nawadnianie. Elektrolity można uzupełnić, podając preparaty nawadniające dla dzieci. U niemowląt można zastosować kleik marchewkowy.
3. Dieta przy biegunce. U małych dzieci nie stosuje się głodówek, ale podaje lekkostrawne pokarmy. Można przygotować danie z rozgotowanej marchewki oraz jabłek. Odpowiednie będą też lekko słodkie kisiele z czarnych jagód, żurawin, jeżyn, czarnych porzeczek oraz herbatki z liści poziomki czy jeżyny oraz owoców kminku (działające zapierająco, przeciwzapalnie i wiatropędnie).
3. Dieta przy biegunce. U małych dzieci nie stosuje się głodówek, ale podaje lekkostrawne pokarmy. Można przygotować danie z rozgotowanej marchewki oraz jabłek. Odpowiednie będą też lekko słodkie kisiele z czarnych jagód, żurawin, jeżyn, czarnych porzeczek oraz herbatki z liści poziomki czy jeżyny oraz owoców kminku (działające zapierająco, przeciwzapalnie i wiatropędnie).