Zdjęcie: Ansel Edwards
Refluks, zwany również chorobą refluksową żołądkowo-przełykową, to przewlekłe schorzenie układu pokarmowego. Polega na podrażnianiu przełyku przez kwasy trawienne, które wraz z treściami pokarmowymi cofają się z żołądka. Chorobie towarzyszą nieprzyjemne dolegliwości, a jej pojawienie się jest bardzo często efektem niewłaściwego trybu życia.Objawy refluksu żołądkowo-przełykowego
Jednym z podstawowych objawów refluksu jest zgaga, czyli palący ból w klatce piersiowej, który zaczyna się w wyższych partiach brzucha i może promieniować aż do szyi. Ból może się otrzymywać nawet do 2 godzin i zaostrza się po spożyciu posiłków oraz w czasie leżenia lub pochylania się. Zgaga nie występuje jednak u wszystkich pacjentów cierpiących na refluks.Innymi niepokojącymi objawami choroby są: przewlekły suchy kaszel, gorzkawy posmak w ustach, chrypa (w szczególności poranna), świszczący oddech oraz uczucie ściśnięcia w gardle.
Profilaktyka
Dokładne przyczyny występowania choroby nie są znane, ale można wymieć kilka czynników wpływających na osłabienie lub rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku, co ma bezpośredni wpływ na rozwój schorzenia.Styl życia – bardzo ważną rolę odgrywa w tym przypadku dieta. Niewłaściwy sposób odżywiania często prowadzi do nadwagi, a ta ma wpływ na rozwój choroby. W ramach profilaktyki warto jest zatem zadbać o zbilansowane posiłki. Przede wszystkim należy unikać tłustych i smażonych posiłków. Jest to działanie profilaktyczne nie tylko przeciw refluksowi, ale i innym chorobom. Dodatkowo, w przypadku refluksu szkodliwe są takie produkty jak: czekolada, czosnek, cebula, napoje z zawartością kofeiny, pomidory oraz produkty zawierające kwasy, np. owoce cytrusowe. Szkodzą również mocno przyprawione dania, a także produkty z dodatkiem mięty.
Jedną kwestią jest to, co jemy, a drugą, ile jemy. Dlatego istotną rolę odgrywają nasze nawyki żywieniowe. Należy unikać spożywania dużych posiłków. Lepiej zjeść częściej, ale mniejsze ilości. Niekorzystny wpływ na nasz żołądek ma również spożywanie kolacji w godzinach późnowieczornych, tuż przed położeniem się spać. Wtedy organizm zmuszony jest do trawienia przez większą część nocy, a to jest niekorzystne dla układu pokarmowego, głównie ze względu na minimalne zużycie energii i pozycję, w jakiej ułożone jest ciało. Ostatni posiłek powinien być spożywany o godzinie 18, najpóźniej 19. Wówczas pokarm zostanie przetrawiony jeszcze w czasie, kiedy jesteśmy „na chodzie”.
Poza dietą znaczenie mają także stosowane używki – nadmiar alkoholu czy papierosy. Te używki również przyczyniają się do rozwoju choroby. Istotna jest także wyprostowana postawa.
Zażywanie niektórych lekarstw – przyjmowanie pewnych leków także może mieć wpływ na rozwój choroby. Należą do nich: blokery kanału wapniowego stosowane w leczeniu chorób układu krążenia, leki przeciwhistaminowe czy teofilina, środek używany w leczeniu astmy oraz przewlekłej choroby oskrzelowej.
Występowanie innych czynników – pojawieniu się choroby refleksowej mogą sprzyjać również inne dolegliwości. Głównym zagrożeniem jest przepuklina rozworu przełykowego. Jest to schorzenie układu pokarmowego, które polega na przemieszczaniu się żołądka do góry, z jamy brzusznej do klatki piersiowej. Schorzenie to może być wynikiem częstych wymiotów, chronicznych kaszlów czy nagłego fizycznego wysiłku. Na pogorszenie dolegliwości mają wpływ nadwaga oraz ciąża.
Do pozostałych czynników wpływających na rozwój choroby refluksowej należy zaliczyć cukrzycę oraz bardzo szybie przybieranie na wadze.
Mając na względzie powyższe czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia refluksu żołądkowo-przełykowego, warto zawczasu zmienić niektóre nawyki żywieniowe i zadbać o zdrowie. Rozwój tego schorzenia w dużej mierze uzależniony jest od niewłaściwego trybu życia, który w odpowiednim momencie można zmodyfikować.
1. Jedz najpóźniej 2 godziny przed snem. To zahamuje produkcję kwasów trawiennych.
2. Spożywaj niewielkie posiłki, ale częściej. Wówczas żołądek produkuje mniej kwasów trawiennych, co redukuje objawy choroby.
Leczenie refluksu
Leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego ma na celu zredukowanie objawów choroby oraz przeciwdziałanie dalszemu uszkadzaniu przełyku. W tym celu, zwłaszcza w początkowej fazie choroby, stosuje się domowe sposoby podobne do metod stosowanych w profilaktyce. Większość osób odczuwa wyraźną poprawę stanu zdrowia po zmianie stylu życia. Należy się dostosować do podstawowych zaleceń.1. Jedz najpóźniej 2 godziny przed snem. To zahamuje produkcję kwasów trawiennych.
2. Spożywaj niewielkie posiłki, ale częściej. Wówczas żołądek produkuje mniej kwasów trawiennych, co redukuje objawy choroby.
3. Unikaj tłustych, ciężko strawnych i mocno przyprawionych potraw, a także czekolady, mięty, owoców cytrusowych oraz pomidorów.
4. Nie kładź się zaraz po spożyciu posiłku, nawet w ciągu dnia.
5. Powstrzymaj się od picia alkoholu, gdyż wzmaga on proces cofania się kwasów trawiennych z żołądka do przełyku.
6. Śpij z głową na podwyższeniu. Siła ciążenia przeciwdziała wystąpieniu objawom refluksu.
7. Rzuć palenie. Nikotyna osłabia dolny zwieracz przełyku i tym samym zaostrza objawy choroby.
8. Jeśli masz nadwagę lub cierpisz na otyłość, schudnij. Osoby z tego typu problemami są bardziej podatne na refluks niż osoby z prawidłową wagą ciała.
9. Pamiętaj o wyprostowanej postawie, która przeciwdziała cofaniu się treści pokarmowych i kwasów trawiennych do przełyku.
Jeśli powyższe metody nie pomagają, potrzebne jest leczenie farmakologiczne. Wówczas należy udać się do lekarza, by ten zaordynował odpowiednie leki, które hamują wydzielanie kwasów lub przyspieszają opróżnianie żołądka. W skrajnych przypadkach, gdy leczenie farmakologiczne już zawodzi, niezbędna jest operacja. Leczenie operacyjne stosowane jest w ostateczności i dotyczy niewielkiej liczby pacjentów. Celem zabiegu jest otoczenie żołądka czymś na kształt kołnierza, który uszczelnia wejście do żołądka. Niestety, jak w przypadku każdego zabiegu chirurgicznego, możliwe są powikłania pooperacyjne.
9. Pamiętaj o wyprostowanej postawie, która przeciwdziała cofaniu się treści pokarmowych i kwasów trawiennych do przełyku.
Jeśli powyższe metody nie pomagają, potrzebne jest leczenie farmakologiczne. Wówczas należy udać się do lekarza, by ten zaordynował odpowiednie leki, które hamują wydzielanie kwasów lub przyspieszają opróżnianie żołądka. W skrajnych przypadkach, gdy leczenie farmakologiczne już zawodzi, niezbędna jest operacja. Leczenie operacyjne stosowane jest w ostateczności i dotyczy niewielkiej liczby pacjentów. Celem zabiegu jest otoczenie żołądka czymś na kształt kołnierza, który uszczelnia wejście do żołądka. Niestety, jak w przypadku każdego zabiegu chirurgicznego, możliwe są powikłania pooperacyjne.
Refluks u niemowląt i dzieci
Ulewanie po posiłku jest dość powszechne u niemowląt i małych dzieci, ale częste wymioty mogą być spowodowane refluksem żołądkowo-przełykowym. Najczęstsze objawy pojawiające się u dzieci to wymioty, kaszle, problemy z oddychaniem, bóle brzucha, kolka oraz problemy z apetytem. U niemowląt przyczyną tej choroby jest nie w pełni rozwinięty przewód pokarmowy oraz fakt przyjmowania głównie pokarmów płynnych. W przypadku starszych dzieci przyczyną może być nadwaga czy zbyt duże spożycie pewnych typów pokarmów, np. warzyw.W celu przeciwdziałania chorobie należy zmodyfikować sposób karmienia maluchów. Sprowadza się to do podania posiłków mniej obfitych, ale częstszych. Można także próbować wprowadzić stały pokarm, np. tarte jabłuszko czy marchewkę. Z kolei, jeśli przyczyną nie domagań dziecka jest przekarmienie, zaleca się zmniejszenie ilości podawanego jedzenia. Jeśli to nie pomoże, lekarz może zaordynować lekarstwa.
Źródła:
emedicinehealth.com
medicinenet.com