Upławy – o czym mogą świadczyć

Zdjęcie: TIFFANY DAWN NICHOLSON (TDNphoto)

Delikatne strefy intymne kobiety są bardzo podatne na podrażnienia i infekcje. Przeważnie pierwszym zwiastunem problemów są nienaturalne upławy. Jak odróżnić fizjologiczną wydzielinę od upławów?

Wydzielina z pochwy jest zjawiskiem naturalnym

Wydzielina wydostająca się z pochwy jest mieszanką śluzu, złuszczonych komórek nabłonka, bakterii. Śluz produkowany przez pochwę i szyjkę macicy ma za zadanie oczyszczać i nawilżać drogi rodne. Kultury bakterii kwasu mlekowego odpowiedzialne za kwaśny odczyn wydzieliny, zapobiegają rozwojowi chorobotwórczych bakterii czy grzybów.

Prawidłowa wydzielina powinna być bezbarwna lub mlecznobiała, pozbawiona zapachu. Ilość i konsystencja śluzu jest kwestią indywidualną każdej kobiety i podlega cyklicznym zmianom.

Charakter wydzieliny zależy od fazy cyklu miesiączkowego, zmieniającej się gospodarki hormonalnej w czasie dojrzewania, ciąży, karmienia piersią czy w okresie menopauzy. Przykładowo, w naturze kobiety leży czy owulacja będzie przebiegała ze zwiększoną produkcją wydzieliny. Dlatego obserwacja własnego ciała pozwoli szybciej rozpoznać problem.

Kiedy można mówić o upławach?

Gdy fizjologiczna wydzielina z pochwy zmienia swój wygląd, zapach, konsystencję oraz ilość.

Upławy świadczą o zaburzeniach równowagi w pochwie

Przyczyną upławów może być zwykłe podrażnienie tamponami czy kosmetykami do higieny intymnej, poważniejsza infekcja, a nawet groźna choroba.

Najczęstszy powód, dla którego kobiety zgłaszają się z niepokojącymi upławami do ginekologa to zakażenie bakteryjne lub grzybicze pochwy. Dokuczliwym i nieraz krępującym upławom towarzyszy świąd, pieczenie, bolesność dróg rodnych.

Charakter upławów zdradza ich przyczynę

Obfita, rzadka, biała wydzielina o rybim zapachu może świadczyć o infekcji bakteryjnej, gdy chorobotwórcze drobnoustroje przejmują kontrolę nad prawidłową florą bakteryjną.

Gęste, serowate, białe upławy mogą sugerować zakażenie grzybicze, najczęściej drożdżycę (kandydozę) wywołaną przez Candida albicans. Infekcje grzybicze mają tendencję do częstych nawrotów. Pojawiają się często pod koniec II fazy cyklu miesiączkowego, gdy rośnie stężenie progesteronu. Zmiany w gospodarce hormonalnej w okresie ciąży, menopauzy, przy stosowaniu doustnych środków antykoncepcyjnych również predysponują do pojawiania się zakażeń grzybiczych.

Pienista, żółtawa wydzielina o przykrym zapachu wskazuje na zakażenie rzęsistkiem pochwowym. Pierwotniak przenoszony drogą płciową wywołuje zapalenie pochwy i sromu.

Intensywne, ciągłe upławy podbarwione krwią mogą sygnalizować poważniejsze problemu zdrowotne – zapalenie szyjki macicy, polipy, nadżerkę, nawet zmiany nowotworowe.

Przejrzyste, rzadkie upławy mogą mieć przyczynę w reakcji uczuleniowej na kosmetyki do higieny intymnej, proszki do prania, prezerwatywy.

Upławy przed okresem dojrzewania

Przyczyna upławów u dziewczynek związana jest przeważnie z łagodnymi stanami zapalnymi pochwy. Sama budowa anatomiczna dróg rodnych, małe wargi sromowe, brak osłaniającego owłosienia, cienki nabłonek pochwy i obojętny odczyn wydzieliny, do tego tendencja do nieprzestrzegania zasad higieny. Wszystkie te czynniki predysponują do drobnych infekcji i podrażnień. Stany zapalne mają najczęściej podłoże bakteryjne.

Upławy dokuczają również kobietom po okresie menopauzy, ponieważ wraz z wyciszaniem się hormonów, osłabiają się naturalne mechanizmy obronne w drogach rodnych.

Codzienne sytuacje podnoszą ryzyko „złapania” kłopotliwej infekcji

Długie kąpiele w gorącej wodzie i częste irygacje nadmiernie wypłukują fizjologiczną florę bakteryjną.

Zagrożenie kryje się w korzystaniu z publicznych basenów, kąpielisk czy sauny. Również wilgotne ręczniki, gąbki są świetnym siedliskiem dla bakterii i grzybów.

Terapia antybiotykami, oprócz bakterii chorobotwórczych, zabija również szczepy korzystne dla zdrowia.

Jak radzić sobie z upławami?

Niepokojące upławy wymagają konsultacji z ginekologiem. Ze względu na wiele możliwych przyczyn dolegliwości, tylko odpowiednia diagnoza zapewnia skuteczne leczenie. Nie powinno się leczyć na własną rękę, ale można zapobiegać nawrotom infekcji.

Najkorzystniejsze i bezpieczne rozwiązanie to preparaty odbudowujące fizjologiczną florę bakteryjną pochwy. Szczepy bakterii Lactobacillus dostępne są w formie doustnej lub dopochwowej. Oprócz przywracania kwaśnego pH wydzieliny, pomagają ograniczyć rozwój patogennych drobnoustrojów.

Gdy nie zna się przyczyn upławów, lepiej zrezygnować z irygacji, nasiadówek czy globulek przeciwzapalnych, które mogą wywołać reakcje uczuleniowe i dodatkowe podrażnienie.

Duża rola w zapobieganiu infekcjom i podrażnieniom przypada odpowiedniej, codziennej higienie miejsc intymnych