Zdjęcie: Robert McDonald
"Prezentujemy pierwszą część artykułu o dolegliwościach przewodu pokarmowego, jakimi są wzdęcia."Jak radzić się z uciążliwymi wzdęciami. Co robić, by wzdęcia nie wpływały negatywnie na nasze codzienne życie?
Wzdęcia to nadmierne nagromadzenie gazów w jelitach, któremu towarzyszy uczucie pełności i ucisku w górnej części brzucha, a także dokuczliwe uchodzenie wiatrów o nieprzyjemnym zapachu.
Co może być przyczyną wzdęć?
Najczęściej są to tzw. ,,potrawy wzdymające" jak: kapusta, rośliny strączkowe, cebula, pokarmy bogate w ciała balastowe, zimne napoje gazowane.
Wzdęcia mogą jednak towarzyszyć również następującym stanom chorobowym:
- zapalenie żołądka i jelit z biegunką i wymiotami
- zapalenie trzustki
- niewydolność wątroby
- niewydolność pęcherzyka żółciowego
- nietolerancja laktozy
- nowotwory jelita grubego
Jak sobie radzić ze wzdęciami?
Przy często dokuczających wzdęciach zaleca się zwiększenie aktywności fizycznej, unikanie potraw wywołujących dolegliwości, spożywanie większej ilości niegazowanych płynów, delikatne masowanie brzucha, ograniczenie tempa spożywania posiłków (co wpływa na unikanie połykania powietrza).
Ze środków farmakologicznych polecane są preparaty, które stosujemy objawowo lub zapobiegawczo zawierające w składzie dimetikon, simetikon, związki krzemu o właściwościach zmniejszających napięcie powierzchniowe, zioła, wyciągi roślinne.
Do spełniających powyżej wymienione warunki produktów dostępnych bez recepty należą: Espumisan, Espumisan Easy, Esputicon, Ulgix, Disflatyl, Gaspertin, Gastrosil, Iberogast, Hepason Complex, Ulgamax.
Wśród preparatów ziołowych szczególnie polecane są herbatki z owoców kminku, owoców kopru włoskiego, owoców anyżku, liści bazylii i mięty pieprzowej. Zioła te zawierają w swoim składzie olejki eteryczne o właściwościach wiatropędnych, niesprzyjających fermentacji w przewodzie pokarmowych oraz wspomagających trawienie. Są osoby, którym w przypadku tych dolegliwości pomaga lek działający rozkurczowo na przewód pokarmowy. Lekiem takim jest na przykład preparat No-spa. W przypadku, gdy wzdęcia są tak nasilone, iż wywołują ból w obrębie brzucha również może pomóc zażycie tego preparatu.
Co zmienić w diecie, aby uniknąć wzdęć?
Oprócz wymienionych wcześniej zaleceń, warto spróbować jogurtów z kulturami bakterii, które poprawiają perystaltykę jelit. Warto zwiększyć w diecie ilość ziół, które działają wiatropędnie i ułatwiają usuwanie gazów z przewodu pokarmowego. Do ziół tych należą: kminek, koper włoski oraz mięta pieprzowa. Pomogą napary bądź przyprawianie nimi potraw.
Czy kobieta w ciąży może bezpiecznie stosować leki zawierające simetikon lub dimetikon?
Tak, ponieważ substancje te nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego i nie wykazują aktywności biologicznej i chemicznej w organizmie. Simetikon i dimetikon działają powierzchniowo na granicy fazy płynnej i gazowej w jelicie, zmniejszając napięcie powierzchniowe i umożliwiając w ten sposób usuwanie gazów z przewodu pokarmowego. Również kobiety karmiące mogą bezpiecznie zażywać leki przeciw wzdęciom.
Dla kobiet w ciąży i karmiących zaleca się Espumisan w kroplach stosowany również u niemowląt (dawkowanie to ok.40 kropel preparatu 3 do 5 razy na dobę).
Co jeszcze jest istotne w zapobieganiu wzdęciom?
Jednym z najistotniejszym wskazań jest zwiększenie aktywności fizycznej, zwłaszcza po posiłku. Szczególnie po najbardziej obfitym posiłku dnia warto udać się na spacer. Jak w przypadku większości schorzeń przewodu pokarmowego należy unikać stresu, zdenerwowania i pośpiechu, które negatywnie wpływają na jego pracę.
Kiedy wzdęcia mogą niepokoić?
Jeśli wzdęcia występują bardzo często warto pomyśleć o zmianie diety bądź restrykcyjnie przestrzegać unikania produktów wywołujących te dolegliwości, które zostały wymienione powyżej. Bardzo istotne jest powolne spożywanie posiłków i aktywność fizyczna po jedzeniu.
W przypadku uporczywie występujących wzdęć, a także, gdy występują one wraz z biegunką lub zaparciami należy zgłosić się do lekarza, gdyż może to świadczyć o chorobowych zaburzeniach pracy trzustki lub wątroby.
Uporczywe wzdęcia występują również w przypadku niedoboru enzymu - laktazy w przewodzie pokarmowym, a także w niedrożności jelit i przy nadmiernym rozwoju flory bakteryjnej w jelicie grubym.
Magdalena Bartosik
Konsultacja: mgr farm. Aleksandra Uruszczak