Morfologia – kilka istotnych informacji

Zdjęcie: Steven Depolo

Czym jest morfologia krwi?

Morfologia jest podstawowym badaniem krwi oceniającym stan zdrowia pacjenta.

Obejmuje oznaczenie:

• liczby krwinek białych – leukocytów (WBC)
• liczny krwinek czerwonych – erytrocytów (RBC)
• liczby płytek krwi – trombocytów (PLT)
• zawartości hemoglobiny (Hgb, Hb)
• wartości hematokrytu (Hct)
• średniej objętości krwinki czerwonej (MCV)
• średniej zawartości hemoglobiny w krwince (MCH)
• średniego stężenia hemoglobiny w krwince (MCHC)

Zobacz normy >>

Jak należy przygotować się do badania?

Krew należy oddać na czczo – spożycie posiłku może zmienić wynik badania.

Jak wygląda badanie?

W trakcie badania pacjent znajduje się najczęściej w pozycji siedzącej. Krew zwykle pobierana jest z żyły łokciowej (można ją także pobrać z opuszki palca). Najpierw na ramię zakładana jest gumowa opaska. Dzięki temu żyła nabrzmiewa, jest bardziej widoczna i łatwiej jest się do niej wkłuć. Następnie pielęgniarka dezynfekuje miejsce wkłucia i pobiera krew. Po pobraniu krwi miejsce wkłucia należy przycisnąć watką zwilżoną środkiem dezynfekującym. Istotne jest to, aby po badaniu nie zginać ręki w łokciu, ponieważ sprzyja to powstawaniu krwiaka. Rękę należy trzymać wyprostowaną.

Jak wygląda wynik badania?

Wynik badania jest zazwyczaj przedstawiany w postaci komputerowego wydruku. Różnice mogą dotyczyć oznaczeń, które są podane w języku polskim lub angielskim. Zazwyczaj umieszczone są też wartości referencyjne, z którymi można porównać otrzymane wyniki. Wartości referencyjne podawane przez laboratoria mogą się między sobą nieco różnić, zależą one bowiem od rodzaju stosowanej metody analitycznej.

Na wydruku mogą też znajdować się wykresy obrazujące graficznie rozkład wielkości, kształtu czy rodzaju poszczególnych elementów krwi.

Jak interpretować wynik badania?

Otrzymane wyniki należy porównać z wartościami referencyjnymi. Każde odchylenie od normy (zarówno wartość podwyższoną jak i obniżoną) należy skonsultować z lekarzem. Należy pamiętać, aby poinformować go o wszystkich przyjmowanych lekach, także tych dostępnych bez recepty. Mogą one bowiem w istotny sposób wpłynąć na wynik badania.

Pamiętajmy, że nie każde odstępstwo od normy jest chorobą (badanie, jak każde jest obarczone pewnym błędem) i nie każdy prawidłowy wynik gwarantuje nam pełnię zdrowia.

W jakich granicach powinny mieścić się wyniki badania?

• leukocyty (WBC)

kobiety i mężczyźni 4 – 10,8 x 109/l

dzieci 8 – 15 x 109/l

• erytrocyty (RBC)

kobiety 4,2 – 5,4 x 1012/l

mężczyźni 4,7 – 6,1 x 1012/l

dzieci 3,5 – 5,4 x 1012/l

• trombocyty (PLT)

kobiety, mężczyźni i dzieci 130 – 450 x 109/l

• hemoglobina (Hgb)

kobiety 11,5 – 16 g/dl (7,2 – 10 mmol/l)

mężczyźni 12,5 – 18 g/dl (7,8 – 11,3 mmol/l)

dzieci 10 – 15 g/dl (6,3 – 9,4 mmol/l)

• hematokryt (Hct)

kobiety 37 – 47%

mężczyźni 42 – 52%

dzieci 30 – 39%

• MCV

kobiety 81 – 99 fl

mężczyźni 80 – 94 fl

dzieci 70 – 110 fl

• MCH

kobiety i mężczyźni 27 – 31 pg

dzieci 23 – 35 pg

• MCHC

kobiety, mężczyźni i dzieci 33 – 37 g/dl