Zdjęcie: Ed Uthman
Jak wygląda badanie?
Badanie trwa mniej niż 5 minut i jest bezbolesne.Przeprowadzane jest na fotelu ginekologicznym. Osoba wykonująca badanie najpierw zakłada wziernik do pochwy pacjentki w celu uwidocznienia szyjki macicy. Następnie specjalną szczoteczką cytologiczną lub szpatułką pobiera komórki błony śluzowej szyjki macicy. Pobrany materiał rozprowadza na szkiełku do badania mikroskopowego, utrwala odpowiednim płynem i wysyła do laboratorium.
Jak przygotować się do badania?
- Badanie należy wykonać między 10 a 20 dniem cyklu, minimum 2 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 2 dni przed pierwszym dniem menstruacji.
- Minimum 4 dni przed badaniem należy zaprzestać używania leków dopochwowych.
- Po badaniu ginekologicznym lub USG dopochwowym należy odczekać minimum 1 dzień zanim przystąpi się do badania.
- W ciągu 48 godzin przed badaniem należy powstrzymać się od współżycia płciowego.
- W dniu badania i dzień przed nie należy wykonywać irygacji.
Jak interpretować wynik badania?
Na wynik badanie należy poczekać minimum 10 dni – w zależności od ośrodka, w którym robiono nam badanie. Na wynikach możemy zobaczyć dobrze nam znaną ocenę zmian morfologicznych według klasyfikacji Papanicolau, która obejmuje ona pięć grup cytologicznych:- grupa I – oznacza, że w rozmazie nie znaleziono komórek nieprawidłowych;
- grupa II – świadczy o tym, że w rozmazie obok komórek prawidłowych widoczne są komórki zapalne, komórki wykazujące zmiany zwyrodnieniowe i komórki pochodzące z procesów regeneracyjnych;
- grupa III – w rozmazie widoczne są komórki z cechami dysplazji. Dysplazja polega na rozroście nabłonka szyjki macicy, może mieć charakter łagodny, umiarkowany lub ciężki;
- grupa IV – stwierdza się obecność komórek nieprawidłowych, które mogą być potencjalnie złośliwe;
- grupa V – stwierdza się obecność komórek o złośliwym charakterze.
Co raz częściej wyniki są zapisywane w nowym opisowym systemie Bethesda:
- Cytologia prawidłowa - w opisie zaznaczone są tylko prawidłowe komórki nabłonka płaskiego i gruczołowatego – endocervix, co wskazuje, że wynik jest prawidłowy, odpowiada dawnej grupie I.
- Cytologia prawidłowa z łagodnym stanem zapalnym - w opisie znajdują się komórki prawidłowe i nieliczne komórki świadczące o stanie zapalnym, który z dużym prawdopodobieństwem może ustąpić samoistnie.
- Cytologia prawidłowa ze stanem zapalnym - w opisie są zaznaczone komórki prawidłowe, pojedyncze leukocyty i komórki świadczące o stanie zapalnym. Taki wynik odpowiada dawnej grupie II.
- AGUS/ASCUS. W opisie zaznaczone są komórki świadczące o stanie zapalnym, trudne do jednoznacznej klasyfikacji. Jednak nie ma jeszcze nieprawidłowych komórek, z których może rozwinąć się nowotwór. Wynik nieprawidłowy.
- Obraz cytologiczny odpowiada Bethesda LSIL. Oznacza to, że w rozmazie pojawiły się pojedyncze komórki, z których może rozwinąć się nowotwór. Zwykle świadczy to o ostrym stanie zapalnym i odpowiada dawnej grupie III. Jest to wynik nieprawidłowy.
- Obraz cytologiczny odpowiada Bethesda HSIL. W rozmazie znajdują się liczne komórki, z których mogą powstawać nowotwory. Wynik nieprawidłowy.
- Atypowe komórki nabłonka płaskiego (ASC)
- Komórki o nieokreślonym znaczeniu (ASC-US)
- Zmiany śródnabłonkowe małego stopnia (LSIL)
- Zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia (HSIL-ASC-H)
- Zakażenie ludzkim wirusem brodawczaka (HPV)
- Śródnabłonkowa neoplazja, czyli nowotworzeni komórek (CIN I)
- Dysplazja średniego stopnia (CIN II)
- Dysplazja dużego stopnia (CIN III)
- Rak płaskonabłonkowy