Zdjęcie: Mic445
Czynniki leżące po stronie mężczyzny dotyczą prawie połowy przypadków niepłodności par, chociaż nie muszą być czynnikami wyłącznymi. Kłopoty z płodnością dotyczą 20% mężczyzn. Dla wielu z nich może to być informacja niezwykle zaskakująca.Badanie nasienia
Podstawą rozpoznania przyczyny męskiej bezpłodności jest badanie nasienia (badanie plemników). Przed oddaniem nasienia zaleca się 2–3-dniową abstynencję seksualną, chociaż niektórzy zalecają dłuższy czas – do 5 dni. Objętość oddanego nasienia według aktualnych (2009) standardów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization) powinna być większa niż 1.5 ml. Liczba plemników musi przekraczać 15 milionów w 1 ml, ponad 40% plemników powinno wykazywać ruch, a 32% i więcej –ruch progresywny. Ponadto odsetek nieprawidłowych plemników nie może przekraczać 96%, a leukocytów w nasieniu nie powinno być więcej niż 1 milion w 1 ml.Jak interpretować wynik badania nasienia?
Na podstawie wyników podstawowego badania nasienia i zgodnie z kryteriami WHO wyróżnia się następujące grupy pacjentów:• normozoospermia – parametry określone przez WHO są w normie;
• oligozoospermia – gdy liczba plemników w 1 ml nasienia jest niższa niż 15 mln;
• astenozoospermia – gdy występuje mniej niż 32% plemników wykazujących ruch postępowy zarówno szybki jak i wolny (tj. typ A i B);
• tetrazoospermia – gdy występuje mniej niż 4% plemników o prawidłowej morfologii;
• oligoastenozoospermia – gdy zaburzenia dotyczą koncentracji plemników, ich ruchliwości i morfologii (może być kombinacja tylko dwóch nieprawidłowych cech);
• azoospermia – gdy brak plemników w ejakulacji;
• aspermia – gdy brak ejakulatu.
Biopsja jąder
Biopsja jąder polega na pobraniu niewielkich wycinków jądra i ma na celu stwierdzenie, czy jądra produkują plemniki. Może to być połączone z procedurą pobrania plemników w celu ich zamrożenia i przechowywania do dalszego użycia w metodach wspomaganego rozrodu. Badanie to zazwyczaj wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Iniekcji może towarzyszyć uczucie ostrzejszego bólu i pieczenia, jednak potem nie powinieneś odczuwać żadnych wrażeń bólowych. Po takim zabiegu przez kilka dni może się utrzymywać bolesność jąder i zasinienie moszny. W takim przypadku ulgę może przynieść noszenie obcisłej bielizny (podtrzymuje ona worek mosznowy). Przez 1 – 2 tygodnie zaleca się też wstrzemięźliwość płciową.Wasografia
Wasografia to badanie, które pozwala na ocenę drożności nasieniowodów (przewodów, przez które nasienie dostaje się z jąder do cewki moczowej). Polega na wprowadzeniu do nich środka kontrastującego, aby stwierdzić, czy w jakimś miejscu nie nastąpiło zamknięcie ich światła. Jeżeli iniekcji kontrastu dokonuje się także do pęcherzyków nasiennych (gruczołów produkujących płyn nasienny), to procedura nazywa się wesikulogramem.Piśmiennictwo:
1. P. Kaye. Płodność, niepłodność, bezpłodność. PZWL, Warszawa 2007
2. G. Bręborowicz. Położnictwo i ginekologia. PZWL, Warszawa 2008, t. 2.
3. Cooper et al. World Health Organization reference values for human semen characteristics. 2009