Antybiotyki są dużym zbiorem leków, do którego zaliczamy wiele grup związków chemicznych, różniących się siłą oraz zakresem działania przeciwbakteryjnego. Substancje te są niezwykle skuteczną bronią w zakażeniach bakteryjnych, jednakże należy zdać sobie sprawę, że ich użycie nie pozostaje obojętne dla naszego organizmu
Działanie bakteriostatyczne, a działanie bakteriobójcze antybiotyków
Podstawą terapii antybiotykami jest zasada selektywnej toksyczności Ehrliha, zgodnie z którą, antybiotykiem jest substancja, która w organizmie, w stężeniu nie wykazującym większej toksyczności dla ludzi i zwierząt wyższych, powoduje uszkodzenie lub śmierć drobnoustrojów. Można to osiągnąć przez stosowanie substancji oddziałujących na takie struktury, które są obecne w komórkach drobnoustrojów, a których nie ma w organizmie człowieka lub występują w nim w innej formie.
Antybiotyki mogą działać względem bakterii dwojako:
- bakteriostatycznie - wpływ na komórki bakteryjne, polegający na uniemożliwieniu im rozmnażania się,
- bakteriobójczo - powodowanie śmierci komórki bakteryjnej.
Powyżej wymienione działanie antybiotyków może być osiągane na kilku różnych drogach m.in. poprzez :
- zakłócanie syntezy białek w komórkach bakteryjnych,
- zaburzenie syntezy materiału genetycznego (DNA),
- upośledzenie przepuszczalności błony komórkowej, otaczającej komórkę bakteryjną dla składników pokarmowych (nie mogą ona być pobrane do jej wnętrza) oraz zbędnych produktów przemiany materii (są to w większości toksyczne substancje, które nie mogą być w takiej sytuacji odprowadzone na zewnątrz),
- zakłócenie syntezy ściany komórkowej, pokrywającej błonę komórkową; stanowi ona ochronę komórki bakteryjnej przed środowiskiem zewnętrznym.
Antybiotyk antybiotykowi nierówny, czyli o grupach antybiotyków.
Jak już wiemy do tego zbioru leków zalicza się wiele grup antybiotyków. Podział tych związków na grupy został opracowany na podstawie poniższych kryteriów, do których możemy zaliczyć m.in.:- podobieństwo w budowie chemicznej cząsteczek antybiotyków,
- zakres działania przeciwbakteryjnego,
- czy dana grupa antybiotyków działa bakteriobójczo czy też bakteriostatycznie,
- na jakiej zasadzie osiągane jest działanie bakteriobójcze czy też bakteriostatyczne.
Anna Machura
Konsultacja: mgr farm. Aleksandra Uruszczak
Spodobał Ci się artykuł?
Chcesz wiedzieć więcej?
Sięgnij po kompendium wiedzy o antybiotykach:
darmowy poradnik bezpiecznej i skutecznej antybiotykoterapii:
darmowy poradnik bezpiecznej i skutecznej antybiotykoterapii: